Χριστίνα Σγουρομύτη, ΕΔΙΠ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΣΚΟΠΟΣ
Στο Δ’ Εργαστήριο Ζωγραφικής τίθενται ερωτήματα γύρω από τη λειτουργία και τις έννοιες που διέπουν το πεδίο της σύγχρονης τέχνης, καθώς και τους θεσμούς της. Το εργαστήριο είναι ανοιχτό σε διατομεακές, διεπιστημονικές προσεγγίσεις στην τέχνη και προωθεί ένα πλήθος πρακτικών ανεξαρτήτως φόρμας και μέσου.
Το κεντρικό ερώτημα που θέτει το εργαστήριο προς τους σπουδαστές είναι εάν και κατά πόσο ο χώρος της Τέχνης αποδέχεται το ανίερο και κριτικό πνεύμα:
Ήδη, εάν ανατρέξουμε στις χαράξεις της Αλταμίρα, προκύπτει η μια πρώτη ανάγκη ερμηνείας για μια «ιδέα» του ανθρώπου και της θέσης του στον κόσμο. Η λατινικής προέλευσης λέξη culture εμπεριέχει τη λέξη cult, λατρεία, καθώς και occult, το λατρευτικό. Η τέχνη και ο πολιτισμός, λοιπόν, είναι αρχετυπικά συνδεδεμένα με τη λατρευτική ιδιότητα. Ειδικότερα στη σύγχρονη τέχνη αυτή η ιδιότητα απαντάται συχνά στην επονομαζόμενη συμβαντολογική τέχνη, δηλαδή στηνperformance και τα happenings.
Ο «υβριδισμός» και η πολυφωνία αποτελούν καταστατική συνθήκη της δημοκρατίας: οι κάθε είδους λατρευτικές τελετές, ο πριμιτιβισμός και ο λαϊκός πολιτισμός συνιστούν τις πολλαπλές τροφοδοσίες της σύγχρονης τέχνης. Η μετατόπιση των ερωτημάτων από την αναζήτηση του «ωραίου» στο «κοινωνικό» υπάγεται στις λειτουργίες που κάποτε επιτελούσε η θρησκεία, σήμερα όμως τα ίδια ερωτήματα διαπνέουν τα έργα σύγχρονης τέχνης. Πιο συγκεκριμένα, συνιστούν το κύριο γνώρισμα του εικοστού αιώνα στην τέχνη, καθώς το fin de siècle χαρακτηρίστηκε τόσο από τις κοινωνικές επαναστάσεις όσο και από τα καλλιτεχνικά κινήματα.
Οι «Δεσποινίδες της Αβινιόν» του Πικάσο, ο πρώιμος κινηματογράφος, αλλά και οι ψυχαναλυτικές θεωρήσεις του Φρόυντ έδωσαν ώθηση στις πιο πρωτοποριακές μορφές της τέχνης. Καλλιτεχνικά ρεύματα όπως το Dada, οι Fauves, ο Κυβισμός, ο Σουρεαλισμός και αργότερα οι Cobra αντιτίθενται στις θεωρίες Gestalt, που αντιμετωπίζει τις αισθητηριακές αντιλήψεις ξεχωριστά και μεμονωμένα και προάγουν μια παραισθητική αντίληψη όπου ο χρόνος και οι καταστάσεις συνδυάζονται και αλληλοσυγκροτούν την φόρμα. Η Ρωσική πρωτοπορία, επίσης, διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στα καλλιτεχνικά επιτεύγματα της εποχής. Οι κινηματογραφικές απόπειρες του Eisenstein, τα πειράματα στο collage και το montage ασκούν ισχυρή επιρροή σε κινηματογραφιστές όπως οTarkovsky, η Maya Deren και ο Luis Bunuel. Εάν ι απαρχές του 20ου αιώνα αντιμετωπίζονται ως εποχή της «έκφρασης» αλλά και της σχέσης με το «κακό», η δεκαετία του 1960 είναι η περίοδος που σχετίζεται περισσότερο –σε καλλιτεχνικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο-με τους πειραματισμούς της δεκαετίας του 1920. Ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός, η Art Brut, οι Fluxus ,τα happenings και η performance, αλλά και μεμονωμένα παραδείγματα όπως ο Joseph Beuys, σηματοδοτούν μια επιστροφή στην περιφερειακότητα, την τοπικότητα, τον κοινοτισμό. Ο ήχος επίσης εισέρχεται θριαμβευτικά στο πεδίο των τεχνών και επηρρεάζει ανάλογα τις εικαστικές τέχνες. Πρωτοποριακοί καλλιτέχνες όπως οι Χρήστου, Ξενάκης, Απέργης, αλλά και το δημοτικό τραγούδι, ακόμα και το θέατρο σκιών του καραγκιόζη συγκροτούν ό,τι απαρτίζει την καλλιτεχνική κουλτούρα της Ελλάδας μεταπολιτευτικά, δίνοντας ώθηση στον περιφερειακό χαρακτήρα του ελληνικού μοντερνισμού.
Τα Βαλκάνια, η Μεσόγειος, η Ανατολή αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της εντοπιότητας και εντάσσονται ως επιρροές στη σύγχρονη ελληνική εικαστική παραγωγή, την ίδια ώρα που ανοίγει μια ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από τις αποκίες και τις κρυπτό-αποικίες, οι οποίες φέρουν εξωγενείς πολιτισμικές επιρροές. Τίθεται, έτσι, ένα θέμα πολιτισμική ηγεμονίας στην ευρύτερη περιοχή, στο οποίο οι σύγχρονοι καλλιτέχνες καλούνται να απαντήσουν με άξονα την πολυπραγμοσύνη του κόσμου αλλά και τη συνείδηση του πολίτη που ανήκει σε έναν τόπο, με άλλα λόγια ό,τι συνιστά τον καλλιτέχνη ως δρών υποκείμενο.
Σε ένα άλλο επίπεδο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σύγχρονη ερμηνεία των πολλαπλών ταυτοτήτων που συγκροτούν τον εαυτό ως κατασκευή συμπίπτει με τη συγκρότηση του σύγχρονου καλλιτεχνικού υποκειμένου, όπως αυτό διαμορφώνεται μέσα σε μια βίο-ποικιλότητα. Η καλλιτεχνική αγωνία είναι προσωπική αλλά και κοινωνική και διέπεται από μια ουτοπική διάθεση. Εάν η Τέχνη εμπεριέχει μια κρυμμένη θεολογία, η οποία φέρει τη λύτρωση μέσω της έκθεσης, τότε ο καλλιτέχνης οφείλει όχι μόνο να καλλιεργεί μια μέριμνα του εαυτού εντός του καλλιτεχνικού πεδίου, αλλά και να αναστοχάζεται πάνω στην ίδια την παραγωγή των εκθετικών δομών.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, μπορούμε σήμερα να αντιμετωπίζουμε τη σπουδή στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ως την προ-διατύπωση μιας κοινότητας.
Άσκηση (ακαδημαϊκού έτους 2018-19)
Από τους σπουδαστές του εργαστηρίου ζητείται να αναστοχαστούν και να επινοήσουν πρακτικές που εμπίπτουν στην ευρύτερη περιοχή Θρησκείας και Τέχνης, είτε στον «παραδομένο» χώρο των εικαστικών τεχνών είτε εμποτισμένες από διαπολιτισμικές και διατομεακές επιρροές. Ο χώρος της τέχνης ορίζεται από την ευπάθεια στο ένα άκρο, και την προστασία στο άλλο. Στο ίδιο σκεπτικό, η συνύπαρξη ιερού και ανίερου στοιχείου επίσης εκλαμβάνεται ως καταστατικά απαραίτητη για την επινόηση και παραγωγή νέων καλλιτεχνικών πρακτικών.
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Λήψη)
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Λήψη)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
Το εργαστήριο λειτουργεί καθημερινά
Δραστηριότητες εργαστηρίου-Διαπανεπιστημιακά πρότζεκτ
View the embedded image gallery online at:
http://astarti.asfa.gr/spoudes/tmima-eikastikwn-texnwn/proptyxiaka-eikastika/eikastika-ergastiria-kateuthinsis/tomeas-zwgrafikis/d-ergastirio-eikastika-kateuthinsi#sigFreeId92499183cf
http://astarti.asfa.gr/spoudes/tmima-eikastikwn-texnwn/proptyxiaka-eikastika/eikastika-ergastiria-kateuthinsis/tomeas-zwgrafikis/d-ergastirio-eikastika-kateuthinsi#sigFreeId92499183cf
Δραστηριότητες εργαστηρίου-Διαπανεπιστημιακά πρότζεκτ
- We are all vulnerable. Inventing and sharing practices of care and attention
5 days workshop in the ASFA : 5-10/5/2018
2 days open workshop (or open studio) in Thessaloniki-« Bridges » Festival : 11-13/5/2018
Coordinated by Christina Sgouromiti, Myriam Lefkowitz, Vanessa Theodoropoulou
With students from the by Christina Sgouromiti, Athens School of Fine Arts and from the master’s seminar « Ways of doing, modes of acting » conducted by Vanessa Theodoropoulou at the School of Fine arts of Angers (ESba TALM-France)
École Supérieure des Beaux Arts du Mans (ESBA TALM Le Mans, France)
Athens School of Fine Arts (ASFA Athens)
A PUBLIC WORKING/MEETING
A.S.F.A. Athens School of Fine Arts - Old library
256, Pireos Str., 10682 Athens
Friday, 4th May 2018 / 10am – 14pm
LIGNE DE RECHERCHE – LE PETIT TOUR LE PETIT TOUR #2 : Grèce Europa Ευρώπη Lesvos - 15 au 22/12/2017 Athènes - 27/04 au 6/05/2018
The research project, Le Petit Tour : film and philosophy, was creating in 2014 as the result of the amical relationship between the film maker Vincent Gérard, professor at L’ENSAPC at Cergy and l’EESI in Poitiers/Angoulême, Fédérico Nicolao, philospher and Patrice Rollet, writer and film critic who all have been affected by the question of Europe. Le Petit Tour in reference to the Grand tour of the 16th century is at the begining of the 21st century, a democratic pedagogical proposal which attempts to identify the contempary situation of Europe through a modus operandi designed specifically for the mission and set in motion by a group of students, artists, filmakers, philosophers, political scientists who were first invited to travel in order to think, question and exchange ideas on the current Europe. Rome, Italy was the first site for the program. During two years the team developped in solo and collectively their research travelling there two, three or four times for some of members. The results were shown in the form of a performance during an event organized in june 2016 and november 2017 at Le Bal in Paris, a prestigious art center dedicated to the photography, cinema and video. Athens and Lesbos, Greece, is the second destination for the program and will begin in December 2017 on Lesbos. Thus Le Petit Tour and its eponymous journal - as a printed edition, which follows and transcribes this political adventure - design a heterotopic territory so as to open borders through the collage of artworks, texts, poetry, photographs and films produced during this initiatory journey. At this occasion was released the restitution publication "Journal petit Tour #1 Rome".
Members in 2014-2016 Members in 2017- 2018 Simon Juquois student Bachelor of ART Arsène Prat student Master 2 Art Aurianne Legendre student Master 1 ART Mathis Sabrié student Bachelor of ART Pierre François student Master 2 ART Léna Chazalonitis student Master 2 Art Béatrice Hibou french political scientist and economist Boris Samuel researcher in economics CNRS Graziella Antonini Christina Sgouromiti (artist, teacher at ASFA) Marianna Stefanitsi (artist-student / ASFA) Konstantinos Moutcharidis (artist-student / ASFA)
Person in charge. Vincent Gérard, filmmaker (Studio Cinéma ENSAPC) ; Christine Vidal, codirector of d le Bal (Le Bal, Paris) ; Laura Brunellière, artist (ESBA, Le Mans) ; Sandrine Rebeyrat, director of studies EESI Poitiers Angoulême Commitee. Federico Nicolao, philosopher (ENSAPC), Patrice Rollet, writer and film critic (ENSAPC), Boris Samuel, économist (CNRS) Edition. Angeline Ostinelli, graphist and editor (ENSAPC), Associated members for the l’édition ‘Petit tour #1’ : Pauline Rigal (artist and editor of Les Saisons), Fanny Pratt (artist and filmmaker)
FREEDOM!
What the past tells the future?
Οργάνωση: Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Πρεσβεία της Πολωνίας στην Αθήνα
Διεξαγωγή: Παιδαγωγική Σχολή της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Lodz
Συμμετέχοντες: Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ASP Lodz
Συντονισμός:ΓιώργοςΣταματάκης
Επιμέλεια:OdetteKouzou
Εγκαίνια:21/5/2018,6μμ-9μμ
Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (υπόγειο), Πειραιώς 256, 18233 Αθήνα
Με αφετηρία τον κλασικό ορισμό της έννοιας της Ελευθερίας και την ιστορική αξία που αντιπροσωπεύει στην σύγχρονη εποχή, η έκθεση FREEDOM! – what the past tells the future? είναι μια καλλιτεχνική σύμπραξη ανάμεσα σε δύο φοιτητές και τρείς καθηγητές από το πανεπιστήμιο ASP Lodz στην Πολωνία και δεκαπέντε φοιτητές της Ανωτάτης Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια ενός εντατικού εργαστηρίου που έλαβε χώρα στην ΑΣΚΤ, οι καλλιτέχνες ανέπτυξαν μια καρποφόρα συνεργασία μέσα από την αλληλεπίδραση εικαστικών πρακτικών και την δημιουργική διαδικασία κάτω από ένα κοινό εννιολογικό πλαίσιο.
Η Πολωνία και η Ελλάδα πρόκειται να γιορτάσουν την επέτειο της ανάκτησης της ανεξαρτησίας τους. Η Πολωνία θα γιορτάσει το 2018 την 100η επέτειο της ανεξαρτησίας της και η Ελλάδα το 2021 θα γιορτάσει τη 200η επέτειο. Η έννοια της Ελεθερίας έχει συμβάλει αποφασιστικά στην διαμόρφωση της ιστορικής ταυτότητας και των δύο χωρών.
Τα έργα που δημιουργήθηκαν σε αυτό το εργαστήριο προβάλλουν την προσωπική ερμηνεία της Ελευθερίας, όπως είναι βιωμένη από τον κάθε καλλιτέχνη ως μια υποκειμενικότητα στην σύγχρονή του εποχή. Η γενιά των «Millennials» έχουν πολύ διαφορετική πρόσληψη όσον αφορά την έννοια της Ελευθερίας, καθώς την αντιλαμβάνονται ως status quo. – Έχοντας γεννηθεί σε ελεύθερες χώρες, σε ένα περιβάλλον ελεύθερων μέσων, με δεδομένη την ευκολία της επικοινωνίας και της κινητικότητας, έχουν δυνητικά την ικανότητα να εκφράζουν την δημιουργικότητα τους, ενώ είναι συνεχώς ενεργοί στα κοινωνικά δίκτυα. Στην εποχή όμως της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης, η συνεχής διερώτηση σχετικά με την Ελευθερία παράγει διαφορετικά επίπεδα προσέγγισης του αληθινού της νοήματος.
Κατά την ανάπτυξη αυτού του εργαστηρίου, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να διερευνήσουν την αντανάκλαση της Ελευθερίας σε ποικίλες εκφάνσεις της ζωής και τους τρόπους με τους οποίους ο καλλιτέχνης ή ο σχεδιαστής μπορεί να επιδράσει κοινωνικά στις μελλοντικές γενιές. Στην περίοδο που διανύουμε, περίοδο καταναλωτισμού και διαφθοράς σε όλες τις κοινωνικές δομές, ποιοι είναι οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τον εορτασμό της έννοιας της Ελευθερίας στη σύγχρονη κατάσταση του ραγδαίου design;